کارگاه آموزشی شماره ۱۱۶ – سفره های اطعام غدیر

صوت کامل کارگاه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

اَلحَمدُلِله ربّ العالَمین وَ صَلّی اللهُ علی مُحَمّد وَ آلِهِ الطّاهِرین وَ اللّعنُ الدّائِم عَلی اَعدائِهِم وَ مُخالِفیهِم و مُنکری فَضائِلِهِم وَ مَناقِبِهِم اِلی یَومِ الدّین

سلام به پیشگاه حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام خاصه حضرت زهرا سلام الله علیها مدافع غدیر و بزرگ سفره دار غدیر حضرت ثامن الحجج علی ابن موسی الرضا علیه السلام وعرض ادب و احترام و سلام به شما.

بِسمِ الله الرّحمنِ الرّحیم
اَللّهمّ عَجّل فی فَرَجِ مَولانا صاحِبَ العَصرِ وَ الزّمان
اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّهِ بْنِ الْحَسَنِ العَسکَری صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَهِ وَ فی کُلِّ ساعَهٍ
وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِداً و ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً

بخش اول کارگاه آموزشی اهمیت و تحلیل ابعاد اعتقادی اطعام که از دو بُعد به بحث اطعام می پردازیم. بُعد اطعام به عنوان بعد عمومی که یک عمل خیر و پسندیده است. همه فرقه ها و اقشار جامعه بحث اطعام را می پسندند. کار خیر است. بُعد دوم، بعد تخصصی اطعام است که بیشتر در این کارگاه آموزشی به این می بپردازیم. بعد تخصصی اطعام به عنوان یک کار تبلیغی بزرگ و اثرگذار، اطعام از بهترین ابزار تبلیغی برای غدیر، بخش سوم آثار معنوی و تبلیغی غدیر، بخش چهارم انواع سفره های اطعام غدیر است که شامل انواع ایستگاه های سفره های اطعام به صورت جشن های خیابانی یا به هر صورتی، توزیع غذا درب منازل و خصوصاً همسایه ها در آپارتمان و حتی اقوام دور یا نزدیک می باشد. سوم، توسعه به سفره های اطعام مان در منزل که با روزهای دیگرِ سال متفاوت باشد تا خاطره ای زیبا در ذهن خانواده بگذاریم. چهارم، هماهنگی با فامیل به صورت سفره های اطعام چرخشی در این چند روز که در هرکدام از روزها منزل یکی از فامیل باشد؛ ظهر یا شب یا حتی صبحانه مختصر. صله رحم هم خود به خود در کنار این رفت و آمدها خواهد بود. بخش پنجم سفره عیدانه غدیر در کنار سفره های اطعام که ما سفره های اطعام خواهیم داشت. یک سفره نمادین هم کنار منزل، روی میز خاطره با حضور شما.

بخش اول؛ اهمیت و تحلیل ابعاد اعتقادی اطعام که دو بعد است. بعد عمومی اطعام به عنوان عملی خیر و پسندیده و بُعد تخصصی اطعام به عنوان کار تبلیغی. بُعد عمومی اطعام به عنوان عملی خیر و پسندیده در همه جای دنیا، در همه فِرَق؛ کسی که سفره ای بیندازد، دیگران ترغیب می شوند. به سویش میل و محبت پیدا می کنند و سنتی هم در نظر حضرت باری تعالی سنتی در باب پاداش اطعام. هرکه می خواهد باشد، در هر فرقه ای خدا به او پاداش می دهد، بعد عمومی اطعام این است که مؤمنی طعام کند یا غیر مؤمن؛ اگر مؤمن اطعام کند و سفره بیندازد و دیگران را سرسفره خودش بنشاند، خداوند باری تعالی بر خودش فرض کرده که در دنیا به او برکت عطا فرماید و زندگی اش را روبراه کند و در آخرت، از جزای آخرت او را بهره مند کند. برای افراد غیرمؤمن؛ خیلی از فرقه ها هستند که دین و مذهبی ندارند اما با رفتار خوب دیگران را سرسفره بهره مند می کنند و اطعام هم می دهند. این ها در دنیا، دنیوی برکت داده می شود و در دنیا تسویه خواهند کرد و در طول تاریخ افرادی این گونه بودند. ما در بعد اول اطعام را به عنوان عملی خیر و پسندیده می بینیم که البته قرآن هم توصیه هایی به این عمل کرده و حتی بیانی دارد که واقعاً تکان دهنده است. در باب اطعام، آیات مختلف که در سوره های قرآن مانند سوره انسان، حاقه و فجر در باب اطعام آمده را بررسی کنیم.

در سوره انسان به برکت اهل بیت علیهم السلام و اطعام ایشان به مسکین و یتیم و اسیر؛ خداوند چه عنایتی و نظر لطفی دارد و در قرآن از این عمل خیر ایشان یاد می کند: «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیم وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً» خداوند نظر دارد به بحث اطعام.

 اگر کسی با رغبت کسی را سر سفره خویش ننشاند، در سوره فجر داریم «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیم وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَىٰ طَعَامِ الْمِسْکِینِ» یک سری آیات عذابی عجیب و تکان دهنده می آید. می خواهید بدانید چرا این گونه افراد را عذاب می کنیم؟بخاطر اینکه اینها مسکین را با رغبت بر سرسفره خود ننشاندند. یعنی ترک بحث اطعام کردند که الحمدلله در جامعه شیعه ما این سفره ها پهن و گسترده است. در بحث اطعام و اهمیت آن و کسی که ترک کند، مؤاخذه می شود، در سوره حاقه «وَلَا یَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ الْمِسْکِینِ» اینجا نشان می دهد که باید با رغبت سفره انداخت. اگر کسی به یک نفر هم کمکی می کند یا اصلا شخصی مسکین نیست، به جهت صله رحم یا برخوردار شدن از ثواب اطعام سفره بیندازد، نباید بدون رغبت باشد. از آیات الهی متوجه می شویم که یکی از نکات ویژه سفره انداختن این است که با رغبت باشد. لذا اثرش بسیار عالی خواهد بود.

در بعد تخصصی اطعام به عنوان کار تبلیغی (که بیشتر مدنظر این کارگاه آموزشی است)؛ اطعام بعد از آنکه عملی خیر و پسندیده شده، وجود نازنین پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله، خاتم النبیین، در زمانی که باید رسالت خودش را علنی کند، به امر الهی و به دست مبارک امیرالمؤمنین علیه السلام غذایی آماده می شود، اقوام دعوت می شوند. پس از اینکه غذا را صرف می کنند، حضرت شروع به بحث بیان رسالت خودشان می کنند. در شروع سخن برای تبلیغ دین و اینکه بله من رسول الله هستم و از طرف خدا آمده ام، حضرت سفره می اندازند. با اطعام تبلیغ خودشان را شروع می کنند. جلسه بهم می خورد. بار دوم هم دو مرتبه وجود نازنین امیرالمؤمنین علیه السلام به دستور پیامبر صلی الله علیه و آله غذایی آماده می کنند و سرسفره اطعام می نشینند و بحث رسالت بیان می شود و نه تنها رسالت؛ در همان جلسه بحث وصایت امیرالمؤمنین علیه السلام بیان می شود و آنجاست که حضرت امیر علیه السلام سه مرتبه پا می شوند و به عنوان به ظاهر اول ایمان آورنده به پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله اظهار می کنند و بعد پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: بله علی بن ابیطالب علیه السلام وصی من خواهد بود. پس بحث رسالت و بحث وصایت در همان جلسه با اطعام شروع شد. این موضوع برای ما درسی است که اطعام دادن را علاوه بر کار خیر و پسندیده، به عنوان یک کار تبلیغی بزرگ در سیره و سنت خاتم النبیین صلی الله علیه و آله ببینیم. در انبیاء گذشته هم بوده است. حضرت ابراهیم علیه السلام بیان می کنند که ایشان در گذرها و ورودی های شهر و افرادی که تازه وارد بودند و به شهر می آمدند به منزل می بردند و سر سفره اطعام می نشاندند. وقتی غذا را میل می کردند، بعد از آن پیشنهاد می دادند و رسالت را بیان می کردند: من پیغمبر خدا هستم و به خداوند یکتا ایمان بیاورید. بعضی ها ایمان می آوردند و بعضی ها ایمان نمی آوردند ولی شروع سخن حضرت ابراهیم علیه السلام با اطعام بود. اول اطعام؛ بعد بحث تبلیغ دین. پس این هم یک ابزار تبلیغی در سیره و سنت انبیاء گذشته است. نکته بسیار جالبی در بحث روایات داریم که مطالبی که در باب حضرت ابراهیم (علیه السلام) بیان کردم در تفسیر برهان، جلد ۲، صفحه ۱۷۸ آمده است. می فرمایند دو چیز ابراهیم علیه السلام را خلیل الله کرد. یکی اطعام طعام و دیگری نماز شب در حالی که مردم خواب بودند. در باب حضرت موسی علیه السلام در امالی صدوق، صفحه ۲۷۶ بیان می کنند که پس از سؤال موسی علیه السلام: ای خداوند باری تعالی! با کسی که اطعام می دهد، چه معامله ای می کنی؟ خدا جواب داد: ای موسی علیه السلام؛ امر می کنیم منادی در روز قیامت با مشخصاتش ندایی کند که همه خلایق بشنوند و او را آزاد شدگان از آتش جهنم قرار می دهیم. یعنی کسی که در طول عمرش مشغول اطعام باشد و دیگران را سر سفره خودش بنشاند. حالا به اندازه وسع خودش این کار را ترک نکند. خطاب شد به موسی علیه السلام که ما یک معامله خیلی خوب در روز قیامت با او می کنیم و او را آزاد شده از آتش جهنم قرار می دهیم.

بخش دوم را با عنوان «اطعام از بهترین ابزار برای تبلیغ غدیر است»، شروع می کنیم. ما به سیره اهل بیت علیهم السلام نگاه می کنیم که اطعام دادن برای غدیر، به عنوان یک ابزار تبلیغی در سیره معصومین علیهم السلام بوده یا نه، بررسی می کنیم. وجود مقدس امیرالمؤمنین علی علیه السلام عبارتی دارند؛فرمودند فافرحوا و فرحوا اخوانکم باللباس الحسن، والرائحه الطیبه و الطعام. مصباح کفعمی صفحه ۷۰۰.

حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام سفارش می کنند به اینکه طعام بدهید در روز غدیر و در روزی که مصادف بود با غدیر و جمعه بود. حضرت در زمان خلافت ظاهری شان در آن چند ساله، مطلب را بیان فرمودند. خطبه ای خواندند، عباراتی دارند و روز غدیر را روز اطعام نامیده اند. می دانید که برای روز غدیر حدود ۷۰ اسم بیان شده. یکی از اسامی غدیر، یوم اطعام طعام است. حضرت پس از اینکه خطبه را خواندند و نماز را خواندند، فرمودند برویم منزل فرزندم حسن علیه السلام. غذایی آماده شده و برویم سر سفره اطعام. در سیره امام مجتبی علیه السلام می بینیم که ایشان در روز غدیر سفره اطعام پهن کردند و همه را سر سفره اطعام دعوت می کنند.

در سیره امام صادق علیه السلام داریم: حضرت در باب توصیه به اطعام فرمایشاتی دارند؛ بدین مضمون که و اطعم اخوانک. برادرت را طعام بده. باز حضرت می فرمایند که اطعام یک نفر معادل یکصد هزار نفر است. باز حضرت می فرماید هرکس مسلمانی را سیر کند، از پاداش او جز خداوند خبر ندارد. باز حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: اطعام از جمله عوامل رستگاری در دنیا و آخرت است.

سیره حضرت رضا علیه السلام را به عنوان سفره دار بزرگ غدیر وقتی ما بررسی می کنیم، الله اکبر! که حضرتش چقدر اهتمام در آن زمان به این روز بزرگ و فرصتی که برای حضرتش پیش آمده بود، برای غدیر چنان عملکردی به یادگار گذاشتند که امروز همه ما مدیون آقا و مولایمان علی ابن موسی الرضا علیه السلام هستیم که اگر کاری هم ما انجام می دهیم، از حضرتش یاد گرفتیم. حضرت فرمایشی تکان دهنده در باب اطعام غدیر دارند. فرمودند: «مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً کَانَ کَمَنْ أَطْعَمَ جَمِیعَ الْأَنْبِیَاءِ وَ الصِّدِّیقِین» انسان متحیر می شود. عقول بشری قابل درک این مطلب نیست. چه جمله با عظمتی که اگرکسی اطعام و غذایی به مؤمنی بدهد، مانند این است که جمیع انبیا و صدیقین را سر سفره اطعام خودش نشانده است. چقدر زیبا حضرت رضا علیه السلام عظمت غدیر را بیان می کنند و تشویق می کنند به این که اطعام دهیم. این اطعام چه اثر بزرگی خواهد داشت؛ مؤمنین و مؤمنات، یکصد و بیست هزار نفر، گرچه اکثرا منافق و اقل آنها متقین بودند، پای منبر پیغمبر صلی الله علیه و آله یا تا به امروز هزاران نفر، میلیاردها نفر مخاطب منبر پیغمبر صلی الله علیه و آله هستند. نکته ای که هست، این است که همه پای منبر پیغمبر صلی الله علیه و آله غدیر را و ولایت را فرا گرفتند. لذا اطعام غدیر هم برای همه است؛ نه برای فقرا. در بحث غدیر حضرت جور دیگری به ما یاد می دهند. یعنی با اطعام کار تبلیغی کنید و مردم را سر سفره های اطعام بنشانید.

بحث اطعام از بهترین ابزار تبلیغی در سیره معصومین علیهم السلام بود. روایتی از حضرت رضا علیه السلام «مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً کَانَ کَمَنْ أَطْعَمَ جَمِیعَ الْأَنْبِیَاءِ وَ الصِّدِّیقِین» جلد یک اقبال و الاعمال، صفحه ۴۶۴.

آثار معنوی و تبلیغی اطعام غدیر که ما در سیره معصومین علیهم السلام بیان کردیم، در سیره وجود مقدس صاحب غدیر، امیرالمؤمنین علی علیه السلام و بحث جملات و فرمایشات حضرت صادق علیه السلام فرمایش نورانی حضرت رضا علیه السلام و عملکرد آن حضرت که خود حضرت غذا آماده می کردند و به دیگران می دادند.

از مهمترین آثار معنوی این است که محبت امیرالمؤمنین علیه السلام را در قلوب مردم تقویت می کند. در بحث دریافت معارف، چند دریچه وجود دارد. می گویند چشم و گوشها و ورودی دهان؛ اگر کسی خدای ناکرده لقمه شبه ناک یا حرامی میل کند، عبادتش قبول نمی شود. به طبع اگر کسی لقمه پاک امیرالمؤمنین علیه السلام را هدیه دهد و دیگران را سر سفره بنشاند، این لقمه ها در روز غدیر همراه با محبت امیرالمؤمنین علیه السلام است. لذا افرادی که سر سفره شما می نشینند، لشکر امیرالمؤمنین علیه السلام و غدیر هستند. آن هایی که در خیابان ها طعام می گیرند، وقتی سر سفره امیرالمؤمنین علیه السلام می روند، افتخار کنند. اینها هم به لشکر امیرالمؤمنین علیه السلام می پیوندند و چقدر قشنگ است. لذا محبت امیرالمؤمنین علیه السلام در قلوب مردم با اطعام تقویت می شود. دومین مطلب این است که خود مردم وقتی که به این سنت عمل می کنند، سیره اهل بیت علیهم السلام را انجام می دهند و علاوه بر این که از برکات اطعام در غدیر بهره می برند، این کار یعنی اطاعت از اهل بیت علیهم السلام و بالاترین پاداش این است که شخص از امامش و از بزرگان دین و ائمه غدیر اطاعت کند. اثر دیگر ایجاد شور و نشاط بین مردم است. وقتی بحث اطعام می­شود، اگر در منزل باشد، خانم خانه غذایی آماده می­کند. آقا به فکر است، بچه­ ها با شور و نشاط هستند. چه خبر است؟ عید الله الاکبر است. وقتی فامیل و اقوام و دوستان را برای اطعام دعوت می کنیم، این امر شور و نشاط عجیبی در وجود خود شخص، بانی این کار، خانواده و همچنین فامیل ایجاد می­کند و شور و حال عجیبی در سطح شهر یا در خانه و همچنین در ذهن آن شخص، بهجت عجیبی ایجاد می­کند. چهارمین مورد این است که خود پای منبر پیغمبر صلی الله علیه و آله هستیم، گذشتگان در طول چهارده قرن هم بوده ­اند و بعد ما هم هستند. همه ما مخاطب منبر پیغمبر صلی الله علیه و آله هستیم، به خصوص این فراز فَلْیبَلِّغِ الْحاضِرُ الْغائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إلی یوْمِ الْقِیامَهِ. این فَلیُبَلِّغ با این فراز چه کنیم؟ باید تبلیغ کنیم، اطاعت کنیم. شیوه­های مختلفی وجود دارد. هرکس با ذوق خود می تواند. اثرگذارترین نوع تبلیغ را بنده در این دو دهه ­ای که کم و بیش در حوزه­ تبلیغ مشغول بودم و گفتارهای مردم، برخوردها و سیر صعودی این شیوه و پرنفوذ بودن آن را بررسی کردیم، این اطعام عجیب و عنایت خاصی از طرف حضرت باری تعالی و اهل بیت علیهم السلام به آن وجود دارد، این یک روش تبلیغی غدیر است به عنوان چشم گفتن به رسول اکرم صلی الله علیه و آله. مورد پنجم این است که از نشانه­ های ایمان است. در روایات داریم که از اطعام به عنوان حج مقبول و نشانه­ های ایمان یاد کرده ­اند. مورد ششم این است که در طول تاریخ و همین چندین سال که در باب اطعام ما با افرادی در ارتباط بوده ­ایم، خدا می ­داند که افرادی آمده اند و گفته اند که ما از برکت اطعام روز غدیر، چه قدر وسعت روزی­ به ما داده شده ­است. جاهای مختلفی بوده که گره به کارمان افتاده­ بوده و باز نمی­ شده است. سال ۹۷ فردی بطور عجیبی گرفتار شده بود و به هیچ عنوان مشکلش حل نمی ­شد. برنامه سنگین مالی برایش پیش آمده ­بود و متضرر می ­شد. ما پیشنهادی به او دادیم، دفعه­ اول متوجه نشد، دفعه­ دوم به عنوان تذکر یک مؤمن برای یک مؤمن دیگر، به او پیشنهاد دادیم که شما قسمتی از اموالت را برای این کار نیت کن و نیت کرد. به چند روز نکشید که به برکت امیرالمؤمنین علیه السلام کارش حل شد. این اطعام در زندگی گشایش ایجاد می ­کند و اثرگذار است. باید امتحان کرد و به آن رسید. دورادور نظاره­ گر بودن، خوب است. مواردی را می ­شنود، ولی وقتی بیاید و وارد شود، اثر دیگری دارد. هفتمین مورد این است که از بهترین اعمال نزد خداوند است و مشمول مغفرت الهی می­ شود. در قضیه حضرت موسی علیه السلام، خداوند باری تعالی خطاب می­ کند به موسی علیه السلام که می­خواهی به تو جزای کسی که اطعام می­دهد را بگویم؟ او را به اسم صدا می­زند که فلانی! تو از آزاد شدگان آتش جهنم هستی. آزاد شدن از آتش جهنم یعنی مغفرت، بخشش، یعنی عنایت خداوند باری تعالی به شخص. هشتمین مورد بحث این است که غدیریان مشمول دعای خاص پیغمبر صلی الله علیه و آله می ­دانیم. یک دعای مستجاب. در بحث غدیر دو نکته را باید عرض کنم: یکی این که کسی که برای غدیر کار می ­کند، خداوند از او محافظت می ­کند: این «وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ» برای پیغمبر صلی الله علیه و آله است اما کسی که بخاطر اطاعت از پیغمبر صلی الله علیه و آله، تبلیغ می­کند، خداوند از او حفاظت می­کند. لذا حضرت هم در آن روز یک دعای خاص کردند و آن این است که هرکس امیرالمؤمنین علیه السلام را یاری کند، خداوند یاری اش کند. و فرمودند: وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ، خداوندا یاری کن هر که علی علیه السلام را یاری کند و عکس آن هم هست که ما خذلان را الحمدلله در جامعه ­مان نداریم. در باب امیرالمؤمنین علیه السلام کوتاهی نمی ­کنند و مشمول دعای خاص حضرت هستند. پس ماییم و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و منبر پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و اطاعت از حضرتش. چه قدر زیباست خود را در لیست افرادی که وجود نازنین پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله آن­ها را دعا می ­کنند، قرار دهیم. حتما و قطعا همه شما که شنونده این کارگاه آموزشی هستید، خودتان را پای منبر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می بینید. ما آموزش دیده مکتب اهل بیت علیهم السلام هستیم. یک غفران، بخشش، عنایت، بهجت شامل حال ما می شود. غدیر، دریایی و عظمتی از معارف است که اضطراب ها و تشویش ها را از بین می برد. گرچه غدیر دریای بزرگ پرتلاطم معنوی است اما اگر کسی خود را به این دریا بزند، آرام می شود. زندگی قشنگی پیدا می کند. گرچه همه مشکلات اطراف جامعه ما را گرفته باشد اما به پرچم غدیر و خصوصا اطعام غدیر، عنایت ویژه ای است که ما می توانیم برای امنیت کشورمان به غدیر پناه ببریم. زندگی و خانواده مان، حتی امنیت استواری زن و شوهر و یک خانواده به غدیر است.

بخش چهارم، انواع سفره های اطعام غدیر است. سفره های اطعام را در چهار بخش تفکیک کردیم. بعضی از بزرگواران شاید ذوق و سلیقه بیشتری داشته باشند. بخش ها را متفاوت تر کنند. من چهار بخش را به ذوق خود عرض می کنم:

۱- بحثی داریم تحت عنوان جشن های خیابانی؛ اینکه مردم رغبت پیدا کنند و به خیابان بیایند. روز غدیر را ما به عنوان یک روز تعطیل نبینیم. این نظر من است. این روز به ظاهر تعطیل است، کسب و کار تعطیل است اما نه برای شیعه. روز غدیر، روز کار و فعالیت است. روز تبلیغ است. فکر نکنیم چون تعطیل است، در منزل بشینیم و استراحت کنیم و کار خاص تبلیغی نکنیم. خیر! جشن های خیابانی و ایستگاه های اطعام به صورت جشن های خیابانی را می توان اجرا کرد. دوستانی را ترغیب کنیم؛ جوان ها و هیأت ها را، گوشه و کنار شهر، جاهایی که پرتردد هست و محل عبور ماشین ها، و مردم تردد دارند، بنری را با عنوان سفره های احسان امیرالمؤمنین علیه السلام در ظهر غدیر نصب کنیم و داربستی بزنیم، مجوز بگیریم و طبق اصولش عمل کنیم. گروه های مختلفی را با خود همراه کنیم. یک گروه بانی شوند. یک گروه، خدمتگزار و یک گروه، غذا آماده می کنند. یک گروه، با لباس خیلی زیبا و مرتب، بصورت منضبط دو دستی و با احترام حتی تعظیم کنند. خم شوند و غذا را به کسانی که می آیند، بدهند. باب این نوع عملکرد و این ایستگاه های اطعام تقریبا در باب اطعام را حدود ۱۰ سالی هست که دوستان در مؤسسه غدیرستان اصفهان باز کردند که امروز شاهد توسعه آن به شیوه های مختلف هستیم. این است که ۱۰ سال قبل حدود ۸ ایستگاه اطعام در سطح شهر بود و سال قبل در شهر وقتی از این طرف به آن طرف شهر رفتیم، حدود ۵ الی ۶ دقیقه در حرکت بودیم. خانه ها، شهر سوت و کور بود. حالتی که وقتی کسی وارد می شد، می گفت امروز روزه غدیره؟! یعنی عظمت غدیر، جشن ها، شور، نشاط و شادی کجاست؟ لذا از همان سال اول، ایستگاه ها در سطح شهر ایجاد شد. سال بعد ۴۰ ایستگاه، سال بعد حدود ۸۰ ایستگاه، سال بعد حدود ۱۴۰ ایستگاه، همینطور آمد تا ۲۴۰ و ۴۸۰ ایستگاه اطعام و سال گذشته به فضل الهی حدود ۶۰۰ ایستگاه در اصفهان و شهرها و استان های مختلف ایجاد شد. برنامه اطعام به این صورت عمل می شد که افرادی جلساتی می گرفتند، هیأت محله خودشان و فامیل خودشان را ترغیب می کردند. پول جمع می کردند، یکی برنج می داد. یکی گوشت می داد، به صورت اطعام و این بیرق را سر پا می کردند. مردم عبوری که حرکت می کردند، پرچم را که می دیدند، از چند روز قبل خودشان را برای ضیافت غدیر و ضیافت اطعام غدیر، آماده می کردند. این طرح و این سفره، در جامعه بسیار اثرگذار است که دیگران را به شرکت تشویق کند. اگر یک گوشه شهر، یک ایستگاه اطعام زده شود، چند گروه مشغول می شوند، گروه اول افراد بانی که خدا به ایشان توفیق می دهد. گروه دیگر کسانی هستند که زحمت داربست و تزئین ایستگاه صلواتی را می کشند، گروه بعدی کسانی هستند که پذیرایی می کنند، گروه بعدی کسانی هستند که اطعام را طبخ می کنند و برای توزیع آماده می کنند، گروه بعدی کسانی هستند که جزء لشکر غدیر می شوند، همین که از ماشین پیاده می شود و در صف می ایستد و غذایش را مرتب می گیرد. به اینها می گوییم لشکر، کسانی که سیاهی لشکر غدیر امیرالمؤمنین علیه السلام هستند. گروه بعدی کسانی که حتی رد می شوند و اینها را می بینند، گروه های مختلفی مرتبط می شوند و خود را به صورتی در بحث غدیر داخل می کنند. یک ایستگاه اطعام چقدر تأثیرگذار خواهد بود؟ بعضی ها می توانند به این وسیله بانی یک کار خیر خیلی بزرگ و اثرگذار تبلیغی شوند. با اطعام، برای غدیر کار تبلیغی می کنیم. بنا نداریم بگوییم قرار است همه محله و شهر را اطعام دهیم، وسعمان نمی رسد. می گردیم بهترین جای شهر را انتخاب می کنیم که اثرگذارتر است تا اگر قرار است مثلاً ۵۰۰ یا ۱۰۰۰ یا ۱۰۰۰۰ غذا بدهیم، اثرگذاری اش بیشتر باشد. نه اینکه ایستگاه را برداریم، برویم جایی که از همه فقیرترند و نیاز به این غذا دارند. ما با این اطعام کار تبلیغی می کنیم، بحث فقرا و اطعام فقرای صرف را بگذارید برای مواقع خاص خودش. اگر شما ایستگاه هایی در سطح شهر، جاهای حساس زدید، کل افراد جامعه را باخبر و ترغیب کردید. اگر جایی هست که می بینید آنجا هم بد نیست، آنجا هم ایستگاه بزنید. لذا مبنای ما این است که شهر را از حالت سکوت، از حالت به ظاهر تعطیلی، به کار و تلاش برای غدیر، تشویق کنیم. پای منبر پیامبر صلی الله علیه و آله همه بودند. چه فقیر، چه غنی، چه مملوک، بادیه نشین، شهرنشین، همه اینها پای منبر بودند. لذا وقتی ایستگاه اطعام زده می شود، همه باید بیایند جزء لشکر غدیر قرار بگیرند. حتی کسی که به هیچ عنوان نیاز به غذا ندارد، باید سبقت بگیرد و به هر صورتی خودش را داخل صف قرار دهد و غذا را دریافت کند. فقرا هم همینطور، فرق نمی کند. برای تبلیغ غدیر، ما این اطعام را فقط به فقرا تخصیص نمی دهیم. اختصاص اطعام غدیر به فقرا، اشتباه است. کاملاً اشتباه است. اطعام می دهیم. هرکس در این صف و این لشکر قرار گرفت، وظیفه خدمت داریم. خم می شویم، دو دستی، با احترام، غذا را تحویل می دهیم. هرکسی آمد، فقیر باشد، غنی باشد، به هر شکلی ما موظف به تبلیغ هستیم. این موضوع را فقط به فقرا اختصاص ندهید که کار اشتباهی است و مسیر اشتباه می شود. ما وظیفه داریم برای اغنیاء، حتی کسانی که هیچ نوع نیازی ندارند، با احترام آنها را سر سفره غدیر امیرالمؤمنین، علی علیه السلام دعوت کنیم که این شیوه بسیار اثرگذارخواهد بود. هر گوشه کنار این کشور اسلامی یا خارج از کشور، هرکس توانایی دارد، بزرگترین شیوه و راهکار سفره های اطعام امیرالمؤمنین علیه السلام در غدیر را اجرا کند. شاید کسی بگوید، چه موقع ظهر باشد یا شب باشد؟ اینکه اگر کسی اطعام را انجام بدهد، ظهر یا شب فرقی نمی کند. اما چون در «الیوم اکملت لکم دینکم» «یوم» آمده، روز آمده، این روز را ما تعظیم می کنیم. اگر بخواهیم روز را تعظیم کنیم، اطعام ظهر خود بخود مناسب است، گرچه توصیه به روزه هم شده، کسانی که قدرت دارند، می توانند افطاری دهند. هرچند اگر بگوییم مردم روزه بگیرید و بعد برای افطار پای ایستگاه اطعام بیایید، یک مقدار جواب ندهد. بعضی از شهرها از جمله همدان در بحث اطعام، سنت خاصی را چیده اند. غروب اطعام می دهند. خوب است، اما بعضی از شهرها این مسئله اطعام دادن جا نیفتاده. می توانند این کار را انجام دهند، اگر نمی شود همان ظهر غدیر بسیار زمان مناسبی است که این کار اطعام انجام شود.

🌷ایستگاه های سفره اطعام بصورت جشن های خیابانی🌷

قسمت دوم از نوع عملکرد در باب سفره های اطعام غدیر را به این صورت توصیه می کنیم و پیشنهاد می کنیم که شخص غذایی را آماده کند. بیشتر توصیه ما این است در منزل انجام شود. خانم با توسل به اهل بیت علیهم السلام غذایی را آماده کند؛ ولو تعداد محدودی باشد. غذا را بسته بندی کنند. در مجموعه آپارتمانی که زندگی می کنند، همسایه ها را متنعم کنند. تبریک می گویند، با احترام غذا را درب منازل می دهند. روز غدیر کار شایسته و اثرگذاری است و با یک جمله تبریک روز غدیر و اینکه روز بسیار مبارکی است و این محبت و عشق و علاقه مان را به امیرالمؤمنین علیه السلام به این شیوه نشان دهیم. قطعا افراد یاد خواهند گرفت و سال آینده و سال های آینده این کار شما و این احسان شما ایشان را وا می دارد که جبران کند و این امر یک سنت می شود. یعنی روز غدیر همه این طرف و آن طرف به اطعام دادن، اطعام خوردن و تبریک گفتن، اطعام دادن، تبسم کردن، لبخند زدن موقع غذا دادن، با روش های قشنگ ایجاد شور و نشاط می شود. اگر کسی توانایی آماده کردن غذا در منزل را ندارد، می تواند غذایی را به اتفاق پدر خانواده بیرون آماده و توزیع کنند. بعضی ها می گویند توزیع غذا کجا باشد؟ باز تأکید می کنم؛ اینکه غذایی آماده شود، برویم فقط در مناطق محروم یا نیمه شب بدهیم، نه! بگذارید دیده شود. ما بوسیله اطعام یک کار تبلیغی برای غدیر انجام می دهیم. اجازه دهیم صدادار باشد و همه بفهمند. لذا خود امام رضا علیه السلام طوری انجام دادند که همه بفهمند. ما در روایات نداریم که حضرت رضا علیه السلام بحث اطعام غدیر را نیمه شب درب منازل داده باشند که کسی نفهمد! نه! جوری انجام دادند که همه یاد بگیرند. شما هم انجام دهید تا دیگران یاد بگیرد. بخش سوم در بحث راهکارهای عملی برای سفره های اطعام، ما توصیه در روایات داریم که روز غدیر را با خانواده استثنایی برخورد کنید، بگذارید متوجه شوند غدیر روز متفاوتی از دیگر روزهای سال است. لذا به ایشان توسعه بدهید، حتی در غیر از اطعام فرمودند که وسایلی که خانواده می خواهند را آن روز تهیه کنید که در ذهن شان قشنگ بیاید و از غدیر لذت ببرند. لذا یک سفره رنگین، اندازه توانایی، گاهی آدم می بیند خیلی نمی تواند مایه بگذارد اما سفره را قشنگ می اندازد. در سفره گل می گذارد. جوری سفره را می چیند که اصلا می گویند چه خبر است؟ پدر خانواده، مادر خانواده، این درس می شود که امروز ما بنای بر متفاوت عمل کردن داریم، اهل بیت علیهم السلام فرمودند امروز را توسعه دهید، اگر روزهای دیگر نمی توانید. بهترین غذای سال را امروز آماده کنید که روز غدیر است و سفره رنگین و زیبا و خوشگل بیندازید که همه اهل خانه لذت ببرند که «الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین و الائمه المعصومین علیهم السلام».

چهارمین قسمت در باب سفره های اطعام در غدیر؛ در باب هماهنگی با فامیل به صورت چرخشی و سفره های اطعام در ظهر غدیر، ما دهه غدیر داریم. ایام سرور آل محمد صلی الله علیه و آله داریم، ده روز مباهله داریم. غدیر هست، اعطای انگشتری هست، آیه تطهیر هست. ایام سرور و وقایع بسیار عالی، ولادت امام هادی علیه السلام هست. چقدر قشنگ می شود اگر در این دهه غدیر فامیل بشینند، بزرگتری پا پیش بگذارد، زنگ بزند. اگر بزرگی این کار را نکرد، کوچکترها پاپیش بگذارند، با روی خوش، حسن خلق، برنامه ای را بچینند و ده روز ایام دهه غدیر، در این سه وقت صبحانه، نهار، شام تقسیم بندی کنند. امروز منزل فلانی، از بزرگ فامیل شروع کنید. اگر هم بزرگ فامیل این توانایی را ندارد، شما عنایت کنید. برنامه را بچینید. دید و بازدیدها را شروع کنید. رفت و آمدها همراه با اطعام باشد. اگر ده روز یا یک هفته فرصت داریم، شروع کنیم به تقسیم بندی. نهار امروز منزل فلانی، هماهنگ کنیم اگر غذای ساده ای باشد و میزبان توانایی نداشته باشد، سفره اطعام باشد، غدیر تعظیم شود و اثراتش در خانواده و زندگی خواهد بود.

🌷 سفره اطعام بصورت دهه و هفتگی با هماهنگی فامیل و مهمانی ها در ایام غدیر🌷

بخش پنجم، سفره های عیدانه که این سفره های عیدانه به عنوان سفره های اطعام نیست. پیشنهاد می شود سفره های عیدانه در ایام غدیر در منازلداشته باشیم تا در این چند روز و در این دهه غدیر متذکر واقعه غدیر خم باشیم. خانم های در منزل با سلیقه های مختلف می توانند سفره هایی را زیبا روی میز خاطره، روی اپن آشپزخانه و یک جای خاص که محترم و در دید باشد، پهن کنند و به سلیقه خود سفره را تزئین کنند؛ طوری که با دیدن سفره یاد غدیر بیفتند و بو و عطر و شمیم غدیر در منزل حضور داشته باشد. بهترین سفره عیدانه غدیر با کلام الله مجید تزئین گردد و قرآنی را در سفره قرار داد. چون واقعه غدیر، واقعه قرآنی بوده، سمبلی است که ما متذکر باشیم غدیر با قرآن و قرآن با غدیر است. این سفره بسیار زیباست؛ مزین به کلام الله مجید و کتابی از خطبه غدیر تهیه کنیم در کنار قرآن قرار دهیم که وجود مقدس پیغمبر صلی الله علیه و آله در روز غدیر خطبه خواندند. وجود نازنین پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله خطبه خواندند و علاوه بر پیروی از قرآن کریم، ما خود به خود باید پیرو این خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله باشیم. یعنی ثقلین؛ کتاب الله و عترتی. می توانیم سفره عیدانه را تزئین کنیم با اهدای گل نرگس و متذکر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آخرین وارث غدیر باشید. یک گل طبیعی یا گل مصنوعی داخل یک گلدان زیبا توی سفره قرار بدهیم و ظرف قشنگی را که در منزل داریم، مقداری نمک داخل آن قرار دهیم به عنوان نمک امیرالمؤمنین علیه السلام که همیشه بدانیم سر سفره ما نمک امیرالمؤمنین علیه السلام هست و متنعم هستیم. دیگر اجزاء سفره را خود به هر شکلی می توانند، تزیین کنند. می شود داخل سفره میوه و یا بعضی ازخوراکی ها را قرار داد و تزیین کرد که بله سفره غدیر برای همه ما متنعم هست و غدیر باعث پر شدن سفره های زندگی ماست. این مورد را می توانید به هر شکلی تزیین کنید. تابلوی زیبایی که تهیه می کنید و در خانه دارید و سمبل یادآوری غدیر است. تابلو را هم در این سفره بگذارید که متذکر شوید همه چیز جمع شده. تابلوی زیبای «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» قرآن کریم، خطبه غدیر، گل زیبای نرگس، شاخه های گل، بعضی از اطعمه این سفره به عنوان یک سفره نمادین عیدانه غدیر باشد. این سفره اگر در خانه باشد، به عنوان نماد تذکر غدیر در این چند روزه باشد. شاید یک روز شما میهمانانی را دعوت کنید و بیایند سر سفره اطعام بنشینند. در کنار این سفره اطعام این سفره عیدانه قشنگ هست. لذا جلب نظر می کند. هر کدام از خانواده ها می توانند افتخار کنند که ما این سفره را زیباتر چیدیم. همین باعث می شود شور و حال و هیجانی شود و هر سال این سفره های عیدانه کنار سفره اطعام به عنوان یک سمبل و مظهر همایش غدیر باعث ایجاد شور و نشاط و شادی شود. ان شاءالله مورد دعای اهل بیت علیهم السلام باشیم و امیدواریم با نذر برای غدیر و نذر برای سفره های اطعام نذر کنید و به حاجات خودتان ان شاءالله برسید. حاجت اعظم ما در این کارگاه آموزشی و این اطعام این باشد که قصد ما عظمت غدیر و دعا برای فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد و ان شاءالله این سفره ها و این لقمه ها باعث شود نظر مرحمت خدا به ما جلب شود. خدا، خودمان و خانواده و کشور و دینمان را حفظ کند. همت شما باعث تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف شود.

اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن العسکری، صلواتک علیه وعلی آبائه، فی هذه الساعه و فی کل الساعه ولیا و حافظا و قائدا و ناصرا و دلیلا و عینا حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فیها طویلا