کارگاه آموزشی شماره ۲۱ – طرح های جشن غدیر

صوت کامل کارگاه
بسم اللّه الرحمن الرحیم
و به نستعین انه خیرُ ناصرٍ و معین
اللهّم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم و العن اعدائهم اجمعین
طرح اول:
قرار دادن خطبه غدیر بر روی تابلو که برای نمونه این تابلو را می توان در ۴ لت تقریباً ۵۰ سانتی متر در یک متر کنار هم قرار دهیم. تابلوی بسیار بزرگی می شود که روی یکی از دیوارهای محل جشن نصب کنیم و زمانی که خطبه غدیر خوانده می شود و طرح بیعت گفته می شود، این تابلوها دور تا دور توسط ۴ نفر بین مردم می آید و مردم به عنوان بیعت به عنوان پیمان، این صفحه های تابلوی ما را امضاء می کنند. دلنوشته می نویسند و در حقیقت پیمان مجددی است. چون همانطور که می دانید، الان بیعت کردن با کسی یا قرار داد نوشتن، امضاء می کنند و اثر انگشت می زنند. بنابراین ما این تابلو را بین مردم می چرخانیم و چون پشت آن هم خطبه غدیر است، مردم امضاء می کنند. می گوییم اگر با امیرالمؤمنین علیه السلام هستید، اگر با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بیعت می کنید، این تابلو را امضاء کنید. اگر کسی هم نخواست که امضا نمی کند. مردم این تابلو را امضاء می کنند. اسمشان را می نویسند. دلنوشته می نویسند و حالت خیلی معنوی در جشن ایجاد می شود. این تابلو توسط ۴ نفر بین مردم چرخانده می شود، در حین چرخاندن حتماً سرودهای خیلی شادی در مورد غدیر پخش می شود.
مثلاً می نویسند: «یا امیرالمؤمنین علیه السلام ما با توییم» ، «یا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بیعت ما را بپذیر»
همه عهد می بندند و تلنگری بهشون زده می شود این طرح را قرار شد بعد از قضیه پیمان در جشن اجرا کنیم. این برنامه که تمام شد، تابلو را در محل خروج می گذاریم که هنگام خروج از جشن همه نگاه ببینند.
طرح دوم:
طرح اصلی جشن که ما قسمتی از برنامه را حتماً به خواندن خطبه غدیر اختصاص می دهیم و این یکی از واجبات است که مردم بیشتر با این خطبه آشنا شوند. الحمدلله به لطف اساتید عزیز و آموزگاران گرامی، خطبه غدیر در سطح شهر خیلی مشهور شده و مردم می خوانند و آشنا شدند ولی همچنان لایه هایی از این خطبه مغفول باقی مانده و این رسالت ماست در جشن های غدیر که این سند ارزشمند در حقانیت امیرالمؤمنین علیه السلام، این چیزی که هیچکس در آن شکی ندارد را می توانیم برای مهمانان و مخاطبین جشن مان داشته باشیم. اما نکته مهم تر این است که در یک قسمت از جشن حتماً خطبه غدیر خوانده می شود. اما بهتر است که قسمت بیعت خطبه در یک قسمت جداگانه از جشن خوانده شود که طبیعتاً اگر پایان برنامه باشد، خیلی قشنگ تر است. بخاطر این که قسمتی است که ما می خواهیم با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بیعت کنیم، اول که با رسول اکرم صلی الله علیه و آله بعد با امیرالمؤمنین و اهل بیت علیهم السلام و با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به عنوان یگانه وارث غدیر خم. وقتی که این بیعت نامه را می خوانیم، می توانیم به مردم بگوییم عین همان واقعه غدیر در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله تکرار کنند. ولی منوط به این است که حتماً این قسمت از خطبه را روی یک برگه یا مقوا مثل کارت چاپ کنیم و به مهمانان بدهیم. البته این می تواند خیلی زیبا باشد و به عنوان یک یادگاری هم پیش آنان بماند. می تواند با یک طراحی قشنگ، یادبودی از جشن غدیر باشد. قسمت بیعت خطبه غدیر که قسمت پایانی خطبه بخش دهم است را داشته باشیم. ابتدای آن سلام به امیرالمؤمنین، حضرت علی علیه السلام قرار می گیرد. فرازهای بیعتی که پیامبر صلی الله علیه و آله از مردم گرفتند، توسط مجری خوانده می شود. زیرصدا حتماً باید پخش شود و نور سالن حتماً کم شود و پایان آن سرود مناسب حتماً پخش شود. سرود باید حماسی باشد. اگر زیرصدا عربی باشد، بد نیست اما اگر مردم فارسی آن را بخوانند و تکرار کنند، خیلی خوب است. مثل سوگند پزشکی که می خوانند. همه می ایستند، دست راست شان را می گذارند روی سینه، رو به قبله، نور سالن کم، وکال مناسب که زیرصدا پخش می شود و مجری با صدای زیبایی می خواند که ما هم شنیدیم. بیعت کردیم. مردم همه این فرازها را تکرار می کنند، با جملات کوتاه (شنیدیم)، (بیعت می کنیم)، (اطاعت می کنیم) و با جان و دست و زبان و قلب و وجودمان از امیرالمؤمنین علیه السلام پیروی می کنیم. این قسمت را وقتی مجری می خواند، مردم تکرار می کنند. ایستاده، با نور کم سالن خیلی جذاب خواهد شد. وقتی این را خواندیم و تکرار کردند و تمام شد، می گوییم حالا این را در زبان گفتیم. تمام شد، اما در عمل هم نشان خواهیم داد. نماد بیعت با کسی در روزگار ما امضاء است که اون تابلو را می آوریم و می گوییم همه خطبه غدیر در این تابلو است. برای این که پیش خودمان قولی داده باشیم، پیمانی بسته باشیم بین خودمان و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و می گوییم خدایا تو ناظر باش. ما خطبه غدیری که در این تابلو نقش بسته را به عنوان یک سند عملی امضا می کنیم. بعد تابلو را می گردانیم سرودمان را پخش می کنیم و مردم آن را امضاء می کنند. این هم دومین طرح که حتماً قسمت بیعت خطبه غدیر خوانده شود و مردم تکرار کنند.
طرح سوم:
در یک قسمت از برنامه جشن طبیعتاً گروه های نمایشی کار می کنند. این طرح که عنوان می شود، طرح مفیدی است که خیلی به گروه نمایش و گریم خاصی ربط پیدا نمی کند. می توانیم قسمت هایی از خطبه غدیر که پیامبر صل الله علیه و آله وسلم می فرمایند: «سه بار جبرئیل به من نازل شد و این را تکرار کرد که اگر این کار را انجام ندهی، رسالتت را به انجام نرساندی.» اینها را می توانیم در قسمت سخنرانی بگنجانیم که خیلی زیبا می شود اما می توان با نور و صدا به عنوان یک متن ادبی و یک متن فاخر اجرا بشود. می توانیم در این قسمت از دو نماد زیبا که در غدیر هست، استفاده کنیم و همه می دانید نمادی که پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم دست امیرالمؤمنین علیه السلام را بالا بردند، این صحنه را باید بسازید.
بک گراند صحنه هنگامی که دست امیرالمؤمنین علیه السلام بالا می رود، مهم است. اگر بتوانیم یک میله پرده نصب کنیم، یک پرده سفید یا سبز یا آبی فرقی ندارد، با نخ هایی که پرده را از وسط باز می کند. از ابتدای جشن پرده بسته باشد، موقع اجرای این برنامه پرده باز شود. چند مکعب به عنوان پله می گذاریم و موقعی که متن خوانده می شود، دو مجری کلام به کلام صحبت می کنند که ای مردم؛ هر کس که از علی علیه السلام سر پیچی کند، شقی است. مجری دیگر می گوید ای مردم؛ هرکس از علی علیه السلام اطاعت کند، سعادتمند است.
به این شکل می توانیم خطبه غدیر را بسیار جذاب بین دو مجری تقسیم کنیم و اجرا کنیم. ای مردم در این جا ایستاده ام تا حرف مهمی را به شما بگویم، تا جانشینم را اعلام کنم. وقتی این ها گفته می شود، زیرصدا پخش می شود. صدای تپش قلب پخش می شود.
افکت سبوح سبوح آهسته پخش می شود؛ یا هر افکت مناسب دیگری که حماسی باشد و صحنه را تحت تأثیر قرار بدهیم. نور خاموش می شود و دو بازیگری که صورتشان پوشیده است و لباس های سفید بلند پوشیده اند، سر بند و عمامه هایی بستند که صورتشان دیده نشود، از دو طرف سن روی صحنه می آیند و اصلا نمی خواهیم بگوییم چه اتفاقی است. فقط این دو نفر روی صحنه می آیند. دو پله یعنی ۴ تا لازم داریم، یک مکعب بلندتر و یک مکعب کوتاه تر که امیرالمؤمنین علیه السلام پایین تر از پیامبر صل الله علیه و آله و سلم می ایستند. وقتی که دست یکدیگر را می گیرند، باید شما یک استریسکوپ اجاره کنید که قیمت آن ۵۰ هزار تومان است. با این کارها می توانیم اثرگذاری جشن را صد مرتبه بالاتر ببریم. به این قسمت برنامه که می رسد، چراغ ها کامل خاموش می شود. استریسکوپ مثل فلش عکس است، وقتی شروع به نور انداختن کرد با یک وکال سرود مناسبی که داریم، (مثل سرود بالا نشسته ای و جهان زیر دست توست) آرام آرام وقتی دست بالا می رود، مردم تصویر می بینند. وقتی دست بالا رفت، صحنه خاموش می شود و قبل از اینکه صحنه روشن شود، دو بازیگر صحنه را ترک می کنند و دوباره پرده سفید باز می شود و سن قبلی نمایش داده می شود. چراغ ها روشن می شود. با یک سرود بسیار شاد و دست زدن های مکرر مردم و شادمانی بسیار صحنه و گفتن یا علی هنیئا لیوم، یا علی مبارکتون باشه، تبریک به حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها می گوییم.
تبریک گفته می شود. شادمانه پخش می شود. همان طور که در اوج شادی است، دو نفر از گروه تدارکات با شاخه های گل مریم که اگر رُبان زده باشد، بهتر است. بین مردم می آیند و عید غدیر را تبریک می گویند.
و ابراز خوشحالی از این که خدا را شکر که ما شیعه امیرالمؤمنین علیه السلام هستیم. خدا را شکر که ما غدیری هستیم. کارت های کوچکی به گل ها وصل می کنیم و جملات مثبت تأکیدی روی آنها می نویسیم. همه تأثیرگذاری جشن روی همین یک جمله است. مردم آن گل را نگه می دارند. با خودشان به خانه می برند. آن جمله در ذهن شان می ماند. دیگر احتیاجی نیست ساعت ها سخنرانی کنید. همان جمله روی گل تأثیر بیشتری دارد. اگر به کسی که گل می دهیم، سید بود، می گوییم اجازه بدهید دستتان را ببوسیم. بگوییم شما ما را دعا کنید.
بعد از این قسمت باید مجری اظهار می دارد که چه قدر حیف که ما آن جا نبودیم، یا امیرالمؤمنین در غدیر خم با شما بیعت کنیم. یا حضرت رسول؛ ما که نبودیم اما ما دیر رسیدگان زمانیم. این بیعت ما را بپذیرید لطفاً.
طرح چهارم:
در زمان غدیر خم پیامبر] فرمان دادند که دیر رسیدگان بایستند تا آنهایی که عقب قافله هستند، برسند. آنهایی که رفتند جلوتر هم برگردند و همه باید این جا مسقر بشویم و بمانیم. وقتی این واقعه را تعریف می کنیم، صدای زنگ کاروان جذاب است و به جشن ما خیلی انرژی می دهد. اصولاً در طرح جشن هایمان، طرح ملودی ها و صداها را در نظر بگیریم. یعنی حتماً از صداها استفاده کنیم. صدای زنگوله کاروان، صدای سبوح سبوح، صدای همهمه، صدای رعد و برق و باران. اینها همه چیزهایی است که باید حتماً در جشن غدیر استفاده کنیم. مثالاً وقتی مجری در حال صحبت کردن است و می گوید صدای زنگ کاروانی به گوش می رسد. کاروانی که از احرام حج بازگشته، همه مُحرم شدند، مُحرم ها کجا هستند؟ غدیر جشن محرم هاست. وقتی اینها را می گوید، زیرصدای لبیک لبیک نیاز است و مردم خیلی حس می گیرند و لذت می برند. وقتی می گوید صدای زنگ کاروان، صدای زنگ کاروان پخش شود. یک نفر را برای پخش افکت ها در جشن بگذارید و در همه قسمت های جشن از افکت ها استفاده کند.
عنوان برنامه ما، منظور از دیر رسیدگان، ما کسانی هستیم که ۱۴۰۰ سال دیر رسیدیم اما اشکال ندارد. ایستاده اند. هنوز که هنوز است، در غدیر همه ایستاده اند تا ما برسیم و بیعت کنیم. مگر ما شیعه امیرالمؤمنین علیه السلام نیستیم؟ مگر پیامبر] ما را صدا نزدند؟و گفتند یک کار خیلی واجب؟ چه کاری؟ کار ابلاغ ولایت. ما واقعاً دیر رسیدیم به این زمان، حالا باید چکار کنیم؟
الان باید با وارث غدیر بیعت کنیم. وقتی می گوییم با وارث غدیر بیعت کنیم، دیگر در برنامه بیعت می رویم. هر چه در مورد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می خواهیم می گوییم که امیر من کجایی امشب که من دست به دست تو بگذارم. دست به دامن تو بگذارم، می رویم در قسمت فراق، قسمت هجران که آقا شما حاضرید. من نمی بینم. شما حاضر هستید، هر چند که ظاهر نیستید. ما کجا بیعت کنیم؟
همین جا دست به سینه می گذاریم، چون سینه مان مالامال از عشق شماست. دست به سینه می گذاریم و با تو بیعت می کنیم، یا صاحب الزمان! ای پدر مهربانم! امیر یگانه دهر! ای وارث غدیر! بیعت من حقیر سراپا تقصیر را هم بپذیر. یا صاحب الزمان علیه السلام ادرکنی. با این قسمت هم می توانیم قسمت توسل به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را داشته باشیم، هم می تواند قسمت پایانی با زیرصداهای (گل نرگس آبروی دو عالم) باشد که خیلی زیبا و معنوی می شود. هر جایی که بخواهیم، می توانیم این بیعت را داشته باشیم. اما طبیعتاً اگر پایان جشن این کار را انجام بدهیم، زیباتر می شود.
طرح پنجم:
صدای در کوبیده می شود. حالا در قسمت مجری یا تاکشو یا هر قسمت دیگری، صدای در پخش می شود: «تق تق تق تق» کیست این موقع شب در می زند؟ در خانه ما را می زند. می شنویم یا خود را به نشنیدن زدیم؟ چه کسی پشت در است؟ آمده اند ما را صدا کرده اند برای بیعت. ما را صدا کردند. اما جواب امیرالمؤمنین علیه السلام را ندادند. جواب فاطمه زهرا سلام الله علیها را هم ندادند. ماجرای بعد از غدیر را بیان کنیم. این هم یک محملی است، غدیر شد، تمام شد و مردم یادشان رفت. خدایا ما از فراموش شده ها نباشیم. در این قسمت نورها کم شود. صدای در پخش شود. مجری هم می تواند از این فضا استفاده کند. (مردم در می زنند. کیست؟ کسی آمده در خانه ما را می زند. می گویند شما فراخوانده شدید به بیعت. غدیر را یادتان نرود. مگر شما غدیر نبودید؟ مگر بیعت نکردید؟ پس چرا امروز جواب سلام امیرالمؤمنین علیه السلام را ندادید؟ حضرت زهرا سلام الله علیها می گویند سوار بر شتر در خانه تک تک مهاجرین و انصار رفتیم. مگر شما در غدیر بیعت نکردید؟ هزاران نفر عهدشکنی کردند. خدایا ما از آنها نباشیم. یادتان نرود غدیر بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام پایمردی و پا فشاری کنیم.
طرح ششم:
مباهله را فراموش نکنیم. مسأله بسیار مهمی است. مباهله ۲۴ ذی حجه است. چند روز بعد از غدیر است. راجع به آن مطالعه کنید. به همت اساتید بزرگوار مباهله در حال رشد است. پیامبر صلی الله علیه و آله وقتی رفتند مباهله کنند، آیه قرآن نازل شده، گفتند جنگی می کنیم که بدون مبارزه است. پیکار بدون پیکان، جنگی است که هیچ خشونتی در آن نیست. فقط دعا می کنیم و پیامبر صلی الله علیه و آله ۴ نفر بزرگوار از اهل بیتشان را با خود بردند. به مقابل مسیحیت رفتند. تمام اسلام یعنی حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام و تمام مسیحیت هم جلو آمدند، بدون خونریزی جنگ کردند. هرجا اهل بیت علیهم السلام باشند، خونریزی نیست. مسیحیان نگاه کردند به چهره نورانی رسول الله صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام. گفتند ما به عنوان بازنده قبول و رفتند. اگر این کار را پیامبر صلی الله علیه و آله بجای اهل بیت علیهم السلام، بجای امیرالمؤمنین علیه السلام، بجای امام حسن و امام حسین علیهم السلام به عنوان ابنائکم و صدیقه طاهره حضرت زهرا سلام الله علیها به عنوان سیده نساءالعالمین، اگر بجای این ۴ بزرگوار، خلیفه اول و دوم و عایشه را آورده بودند، الان سنی ها چکار می کردند؟ اصلا اجازه نمی دادند ما در مورد غدیر حرف بزنیم. اصلاً یک هفته، یک ماه، یک سال جشن می گرفتند که همه چیز را پیامبر صلی الله علیه و آله گفتند. با آن ۴ نفری که با خودشان بردند و مسیحیت را شکست دادند. ما اصلاً نمی توانستیم حرف بزنیم. اما حالا شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام اصلاً نمی دانند مباهله چیست. ۲۴ ذی حجه است. همه می رود زیر چرخ استقبال از محرم و روز به این عظمت گم می شود. خواهش می کنم حتماً، حتماً، حتماً به روز مباهله در جشن های غدیرمان بپردازیم. جشن هایمان را از ۱۸ ذی حجه که عید غدیر است، تا ۲۴ ذی حجه که مباهله است، ادامه بدهیم.
طرح هفتم:
لطفاً راجع به یادبودهایی که به مردم می دهیم، دقت کنیم. اگر مردم به جشن ما می آیند، بجای این که یک هدیه بدهیم، مثلاً ۵ کتاب، ۵ سی دی، ۵ روسری، ۵ عطر و ادکلن، هر هدیه ای که می خواهیم، بدهیم. چون امام رضا علیه السلام هدایای خیلی مفصلی برای همسایه ها فرستادند. به پیروی از امام رضا علیه السلام این کار را انجام دهیم. هر کسی به جشن می آید، یک هدیه ندهیم که برود. بگوییم این یکی برای شما، این ۵ تا هم برای ۵ نفر از همسایه هایتان. بدهید و بگویید عید غدیر خم مبارک. شما اگر ۱۰۰ نفر مهمان دعوت کردید، ۵۰۰ هدیه تهیه کنید. هرچند کوچک باشد. بگوید این برای شما، این ۵ تا هم برای بچه ها، برای پسر خاله ها یا پسر عموها یا همسایه هایت. با این کار بُرد جشنتان را به ۵۰۰ نفر افزایش داده اید. حتماً طرحی برای همسایه ها بگذارید. به پیروی از امام رضا علیه السلام که روز عید غدیر برای تمام همسایه هایشان کادوهای بسیار فاخر فرستادند. شما هم این کار را بکنید که هر مهمان ۵ هدیه ببرد.
راجع به احادیث غدیر، لبخند زدن به صورت مؤمن در عید غدیر گناهانتان را مثل برگ خزان می ریزد، نشر دهید. لباس نو پوشیدن برای خانواده، گستردگی و فراخی ایجاد کردن، راجع به همه اینها فکر کنید و برنامه ای داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید